- διαμέτρημα
- Η εσωτερική διάμετρος σωλήνα ή κάνης πυροβόλου όπλου που λαμβάνεται από το βάθος των ραβδώσεων, εφόσον πρόκειται για σωλήνα ή κάνη με ραβδώσεις. Ο όρος δ. χρησιμοποιείται για τη διάκριση των πυροβόλων όπλων, ενώ παλαιότερα η κατάταξή τους γινόταν σύμφωνα με το βάρος του βλήματος που χρησιμοποιούσαν. Ο ίδιος όρος χρησίμευε και ως μονάδα μέτρησης του μήκους των πυροβόλων, οπότε το δ. και το μήκος εκφράζονταν με βραχυγραφικό τύπο. Η σύντμηση, για παράδειγμα, 76/40 σήμαινε πυροβόλο δ. 76 χιλιοστών και μήκους 40 δ., δηλαδή 3,04 μ. Αντίθετα στα συνηθισμένα κυνηγετικά τουφέκια, των οποίων η κάνη είναι λεία, ο όρος δ. έδειχνε τον αριθμό των μολυβδούχων σφαιριδίων (βλημάτων) τα οποία είχαν διάμετρο ίση με την εσωτερική διάμετρο της κάνης, ενώ το βάρος τους ήταν ίσο με μία λίβρα (454 γρ.). Συνεπώς, μεγάλο δ. σήμαινε, σε συνάρτηση με την αντιστοιχία του βάρους, μεγαλύτερο αριθμό μολύβδινων σφαιριδίων, άρα μικρότερη διάμετρο του εσωτερικού της κάνης και αντίστροφα. Όπως γίνεται αντιληπτό, τα δ. ήταν πάρα πολλά, ιδίως στα φορητά όπλα, και γι’ αυτό μια διεθνής επιτροπή, η οποία συνήλθε στις Βρυξέλλες το 1910, καθιέρωσε ότι για κάθε δ. θα αντιστοιχούσε μια καθορισμένη τιμή της εσωτερικής διαμέτρου σε χιλιοστά για κάθε τύπο όπλου. Για παράδειγμα, τα δ. 10 – 12 – 16 – 20 – 24 αντιστοιχούσαν σε διαμέτρους 19,5 – 18,5 – 16,8 – 15,6 – 14,9 χιλιοστών. Σήμερα ο όρος δ. καλύπτει κάθε τύπο σωλήνα ή κάνης, λείο ή με ραβδώσεις, και εκφράζεται σε χιλιοστά (ΗΠΑ, Γαλλία, Ιταλία), σε εκατοστά (Γερμανία) και σε ίντσες (Μεγάλη Βρετανία κ.α.).
* * *τοη διάμετρος σωλήνα, κάννης πυροβόλου όπλου κ.λπ.
Dictionary of Greek. 2013.